تبیین مفهوم بصیرت خانواده در مراقبت از سالمند

  تبیین مفهوم بصیرت خانواده در مراقبت از سالمند     شهناز پولادی [1] ، منیره انوشه [2] * ، انوشیروان کاظم نژاد [3] ، آرمین زارعیان4     تاریخ دریافت 10/03/1392 تاریخ پذیرش 12/05/1392   چکیده   پیش زمینه و هدف: مراقبت از سالمند در خانواده با وجود مشکلات اجتماعی و سختی‌های بار مراقبتی ح کایت از بصیرت خانواده در مراقبت از سالمند می‌نماید. هدف از این مطالعه تبیین مفهوم توانمندی خانواده در مراقبت از سالمند است.   مواد و روش‌ها: این مطالعه کیفی، با مشارکت 11 عضو مراقبت کننده از سالمند در خانواده، به روش نمونه‌گیری مبتنی بر هدف، با استفاده از روش تحلیل درون‌مایه‌ای در سال 90-91 صورت پذیرفت .   یافته‌ها: 14 درون‌مایه فرعی در قالب چهار درون‌مایه سایبانی شامل تفکر عمیق، دین مداری، تشخیص صحیح و عملکرد اثربخش محصول تحلیل درون‌مایه‌ای در این مطالعه بود.   بحث و نتیجه‌گیری: کسب توانمندی‌های خانواده در سایه دانایی همراه با باور و ایمان، موجب هدایت و حرکت فرد در مسیر خود می‌گردد . لذا ضرورت مدیریت دانایی خانواده بر پایه شناخت و معرفت برخواسته از ایمان و اعتقادات الهی به عنوان رسالت خطیر سازمان‌های متولی توان‌بخشی خانواده در مراقبت از سالمند مطرح می‌گردد .   کلید واژه‌ها : خانواده، مراقبت، سالمند، بصیرت     مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره یازدهم، شماره هفتم ، پی در پی 48، مهر 1392، ص 525-516     آدرس مکاتبه: دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس تهران، تلفن: 82883856- 021و09125065088     مقدمه   خانواده به عنوان قدیمی‌ترین و مهم‌ترین بنیادهای زندگی بشری، کارکردهای مهمی را در رفع نیازهای اعضاء خانواده ایفاء می‌نماید. از جمله عملکردهای مهم خانواده، نقش حمایتی و مراقبتی وی در رفع نیازهای اعضای خانواده است. در این میان بخش عمده‌ای از کارکردهای خانواده معطوف تأمین نیازهای سالمندان به عنوان عضو آسیب‌پذیر خانواده می‌گردد. جمعیت بیش از 8 درصدی سالمندان کشور و همچنین همراه بودن بیش از 90درصد آنان با همسر و فرزندان در کانون خانواده مؤید نقش مهم خانواده‌ها در مراقبت از سالمندان می‌باشد (1, 2). به نقل از کورن و همکاران، مراقبت از اعضای خانواده مرهون کسب توانمندی‌های فردی و اجتماعی خانواده است که در سایه آن نقش عوامل متعددی همچون سازمان‌های اجتماعی، جامعه، محیط‌های سیاسی، نگرش، دانش و ارتباطات بر کیفیت مراقبت از اعضای خانواده مطرح می‌گردد(3). مان و همکاران نیز مراقبت از اعضای خانواده را متأثر از دانش، مهارت، حمایت و علاقه‌مندی خانواده معرفی می‌نمایند. تعمق بر علل و ویژگی‌های برشمرده شده و نقش آنان بر مراقبت ارائه شده از ناحیه خانواده‌ها تبلور احراز یک دسته توانمندی‌های مادی است که شرایط لازم برای توانمندی خانواده در مراقبت مؤثر از اعضای خانواده را فراهم می‌نماید(4) .   مطالعه بابایی در خصوص مشکلات خانواده‌ها در مراقبت از سالمند، گویای مشکلات زیاد اقتصادی و محدود شدن خانواده‌ها در فرایند زندگی است؛ و این در حالی است که به گزارش وی خانواده‌ها حد اقل 7 ساعت از زمان روزانه خود را به مراقبت از سالمند اختصاص می‌دادند(5). سؤالی که ذهن محققین این پژوهش را به خود مشغول کرده است آن است که این خانواده‌ها چگونه با توجه به محدودیت‌ها و مشکلات خود در مراقبت از سالمند حداکثر زمان مراقبت را در خانواده به سالمند اختصاص می‌دهند.   Email: [email protected]   [1] دانشجوی دکتری تخصصی آموزش پرستاری، دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس تهران   [2] دانشیار دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس تهران (نویسنده مسئول)   [3] استاد دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس تهران   4استادیار دانشکده پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی ارتش